Jüpıter
Jüpiter gezegeni; Güneş Sistemi'nin uzaklık olarak beşinci gezegenidir. Kütlece ve çap olarak sistemdeki en büyük gezegendir. Aslında Jüpiter gezegeni Güneş Sistemi'nde bazı özelliklerinden dolayı 'enlerin gezegeni' olarak sınıflandırılabilir:
-
Jüpiter gezegeni Güneş Sistemi'nde en büyük kütleye ve çapa sahiptir. Aynı zamanda kütlesi, diğer gezegenlerin kütleleri toplamının 2.5 katıdır.
-
Kendi etrafında dönüş süresi en kısa olan gezegendir.
-
En büyük manyetosfere ve en güçlü manyetik alana sahiptir.
-
Güneş Sistemi'nin en büyük ve en çeşitli uydularına sahiptir.
Jüpiter gezegeni bu özelliklerinde dolayı adını en büyük Roma tanrısı olan Jüpiterden alır. Yapısı büyük oranda gazlardan oluştuğundan dolayı 'gaz devi' olarak adlndırılan gezegenler sınıfına girer. Gazların %99'unu Hidrojen ve Helyum oluşturur. Çok az miktarda metan gibi zehirli gazlar da bulunur. Bu gazların oluşturduğu manyetik alan o kadar güçlüdür ki bir insanı öldürmesi saniye bile sürmez.
Jüpiter gezegeni Güneş çevresinde dolanımını 11 yıl, kendi etrafında dolanımını ise 10 saatte tamamlar. Aslında bu konu Jüpiter gezegeninin diğer ilginç yönlerinden biridir.
Jüpiter gezegeninin ekvatoru ile kutuplarının dönüş hızları birbirinden farklıdır. Çünkü bahsedildiği gibi Jüpiter gezegeni bir gaz devidir ve katı yüzeyi yoktur. 10 saat olarak belirlenen süre Jüpiter gezegeninin ortalama dönüş hızından hesaplanan süredir.
Jüpiter gezegeni en erken keşfedilen birkaç gezegenden biridir. Üzerinde ilk incelemeler 1610 yılında Galilei tarafından yapılmıştır. Galilei bu araştırmalarında aynı zamanda Jüpiterin 4 uydusunu da keşfetmiştir. Daha sonraki yıllardan bugüne kadar birçok araştırmacı Jüpiterin gaz bileşenleri, ekvator ve kutuplarının dönüş hızları, vs. konularda birçok araştırma yapıp daha kesin veriler elde etmişlerdir.
Jüpiter gezegeni Satürn gibi etrafında çevrili bir halkaya sahiptir. Bu halka mikroskobik boyutlardan meteor büyüklüğüne kadar parçacıklardan oluşur ve genelde su ve amonyak taneciklerini barındırır.
Jüpiter gezegeninin bilinen 63 doğal uydusu vardır. Bunlardan en büyük 4'ü İo, Europa, Ganymette ve Callisto'dur. Bunlar aynı zamanda Galilei'nin keşfettiği dört uydudur.